BÜYÜK RESİM

Kırktan fazla bilimsel makalesi yayınlanan ,çeşitli topluluklara gelişim seminerleri sunan bir iletişim uzmanı olan Doğan Cüceloğlu Büyük Resmin önemini anlatmış yazısında...

Büyük resim insanın yaşamının anlam kaynağıdır. Büyük resimde yer almayan olaylar, ilişkiler, insanlar, kitaplar o kişi için anlamsızdır. Anlamsız olunca da o olayın, ilişkinin kişinin yaşamında pek etkisi olmaz.

Öğrenciler okullara gidiyor. Neden? Sanırım bu sorunun cevabını bildiğimizi sanıyoruz, ama gerçekten biliyor muyuz?

Çocuklarımızı neden okula gönderiyoruz?

Bu sorunun üzerinde düşünmüş toplumlar var, henüz düşünmemiş toplumlarda var.

Siz niçin çocuğunuzu okula gönderiyorsunuz?

Çünkü herkes çocuğunu okula gönderiyor; yasalar mecbur kılıyor, başka ne yapacağız çocuğu, evde mi kalsın, nedenleriyle göndermeye devam ediyor olabilirsiniz.

Bu konu üzerinde düşünmüş olanlar iki farklı nedenden dolayı çocuklarına eğitim vermek isteyebilirler.

A- Eğitimle para kazanacak duruma gelirler, meslek edinirler, mevki edinirler, bağımsızlıklarını kazanırlar.

B- Eğitimle gelişirler, olabileceklerinin en iyisi olurlar. Olabileceğinin en iyisi olarak gelişmiş insanlar gönüllerince yaşayacak gücü ve olanakları yaratırlar. Özgür olurlar.

Bu sorunun yanıtını varsayalım ki büyükler (A) veya (B) tarzında biliyor, peki okula giden çocuklar biliyor mu?

“Çocuklar bilmese de olur, büyükler bilsin yeter,” diyen toplumlar olabildiği gibi, “Büyüklerin bilmesi yetmez, okula giden çocukların da bilmesi gerekir,” diyen toplumlar da olabilir.

Okula giden çocuk biyoloji, matematik, edebiyat, kimya, coğrafya, fizik, tarih, geometri gibi değişik alanlarda dersler alıyor. Daha doğrusu almak zorunda kalıyor. Ders yılı içinde her alanda farklı konular işleniyor. İşlenen konuların öğrencinin büyük resmiyle ilgisi üzerinde duruluyor mu?

Toplum kendi büyük resmini keşfetmeden eğitim kendi büyük resmini keşfedemez.

Toplum büyük resmini keşfetmiş mi?

Okul büyük resmini keşfetmiş mi?

Öğretmen büyük resmini keşfetmiş mi?

Aile büyük resmini keşfetmiş mi?

Ve öğrenci büyük resmini keşfetmiş mi?

Bana göre (A) düşüncesinde olan toplum, aile, okul, öğretmen kendi büyük resmini keşfedememişlerdir.

Standart testlere, notlara ve elde edilen sonuca göre başarılı görülüp ödüllere bel bağlamış eğitim sisteminde öğrenciler neyi, neden yaptıklarının farkında değildir. Sınav başarısının kendi başına hiçbir anlamı yoktur. Öğrenci, yaşamının bütünü içinde kendisinin anlamasının önemli olmadığı, kendisine anlamsız da gelse çalışıp, ezberleyip sınavda elde ettiği sonuca göre kendisine değer verildiği bir sistemin içindedir. Anlamsız, sıkıcı, bomboş bir hayatın içindedir; giydiği marka elbiselerle, ayakkabılarla, arkadaşları arasında yaptığı dedikodularla, takımını desteklemek ve diğerlerini yuhalamakla hayatını anlamlı kılmaya çalışmaktadır. Kabadayılıklar, çeteler, şiddet hayatın boşluğunu dolduran faaliyetler ve ilişkiler olmaktadır.

Öğrenci hangi alanda eğitim görüyorsa görsün, şu soruların cevabını verebilmesi onun için önemlidir:

1- Şimdi, bu derste öğrendiğimi neden öğreniyorum?

2- Benim yaşamımda, içinde yaşadığım toplumda ve dünyada, bunun anlamı ne?

3- Öğrenmem istenilen konularda gözlem yapma imkânlarım var mı?

4- Öğrendiğim şeyleri kendi yaşamımda, ailemde, çevremde uygulama olanağı bulabilecek miyim?

Büyük resim tek bir cümledir. Bu cümle özet bir cümledir ve bu cümlenin altında bir dizi başka önemli alt cümleler vardır.